III Synod Diecezji Sandomierskiej

Dzwonnica katedralna Sandomierz

Wiele osób uważa dzwonnicę katedralną w Sandomierzu za najważniejszy zabytek miasta, a zarazem jedyna dzwonnica w okolicy. Budowla powstała w XVIII wieku i była świadkiem najważniejszych wydarzeń historycznych. Obecnie dzwonnica została udostępniona do zwiedzania turystom, którzy chcą lepiej poznać losy malowniczego Sandomierza, położonego nad Wisłą. To bez wątpienia jedne z obowiązkowych punktów do zobaczenia w tym mieście.

Dzwonnica Sandomierz – ciekawe informacje

Pierwsza dzwonnica kolegiaty sandomierskiej była ulokowana po południowej stronie Bazyliki Katedralnej, bliżej Wisły. Miejsce było jednak dość niefortunne, ponieważ nieregulowany nurt rzeki często podmywał krawędź wzgórza. W efekcie osłabienia i zamoknięcia podłoża dzwony dzwoniły jedynie na część najznamienitszych osób. Ostatecznie potop szwedzki w latach 1655-1660 doprowadził do pożaru dachu kolegiaty i części dzwonnicy, a niegdyś imponujące dzwony uległy stopnieniu. 

Krótka historia dzwonnicy przy Bazylice Katedralnej

Do budowy nowej dzwonnicy przystąpiono w pierwszej połowie XVIII wieku. Budowlę umiejscowiono na terenie ówczesnego domu świątników. Byli to pracownicy kolegiaty, pochodzący głównie z pobliskich Świątnik, którzy pełnili w Katedrze różne posługi oraz byli dzwonnikami. Przez powolne tempo prac oraz źle zabezpieczony hełm dzwonnicy drewniane elementu uległy zmurszeniu. W efekcie trzeba było je ponownie wymienić, więc do zakończenia budowy doszło dopiero w 1760 roku, kiedy zakupiono miedzianą blachę do pokrycia hełmu. 

Kolejno w 1889 roku przystąpiono do renowacji dzwonnicy. Wykonano nowe wiązania dla dzwonu, wymieniono znaczną część zniszczonych schodów oraz zmieniono blachę hełmu. Obecnie na dzwonnicy Sandomierz znajdują trzy dzwony: największy nazywano „Michał Anioł” (pochodzi z 1667 roku), mniejszy „Najświętsza Maria Panna” (z 1750 roku), oraz najmniejszy z 1770 roku. Ciekawą informacją jest fakt, że jeszcze w XVIII wieku dzwony donośnie biły o trzeciej w nocy, budząc wiernych na jutrznię, czyli liturgią o wschodzie słońca. Wedle tradycji dzwonu biją także wieczorem na cześć poległych w bitwie pod Warną oraz osób, które straciły życie przez utonięcie w Wiśle. 

Jak wygląda obecnie dzwonnica katedralna (Sandomierz)?

Podczas wizyty w Sandomierzu warto wygospodarować trochę wolnego czasu i udać się na zwiedzanie dzwonnicy. Obiekt funkcjonuje obecnie jako jedna z atrakcji i jeden z wartościowych zabytków miasta. Kolegiata udostępniła dodatkowo dla turystów podziemia, które pierwotnie miały służyć do więzienia nieposłusznych księży, którzy sprzeciwiali się władzy carskiej. Swego rodzaju lochy znajdują się w pierwszej kondygnacji piwnic. W trakcie II wojny światowej ukrywano tam Żydów. Z pewnością podczas wizyty kilkukrotnie uda się usłyszeć donośne bicie dzwonów, które rozbrzmiewają nad miastem. Wieczorami są one majestatycznie podświetlone. Wiele osób podkreśla znaczenie dzwonnicy w Sandomierzu – jej mury były świadkami najważniejszych wydarzeń w dziejach miasta. Obecnie we wnętrzu udostępnionym dla zwiedzających można podziwiać piękną więźbę dachową oraz zapoznać się z ikonografią dotyczącą budynku.